برای یک بافت خوب چه مراحلی را باید طی کرد؟
برای یک بافت خوب چه مراحلی را باید طی کرد؟
برای انجام یک بافت خوب باید مراحل ذیل را در نظر بگیریم :
خانه فرش دستباف ایران – جهان فرش : ابتدا دار یا دستگاهی که انتخاب می کنیم باید حتما دارای یک سری امکانات باشد تا بافنده که زمانی را که میخواهد با آن زندگی کند در آسایش کامل بسر ببرد ! یعنی اگر دار یا دستگاه مان مشکل داشته باشد بافنده در آرامش نخواهد بود و با زجر و عذاب بافت را شروع خواهد کرد و در هر گره که میزند یا به صاحب کارش یا دار ساز یا … نفرین خواهد کرد یا ….
پس بهتراست که دوستان دستگاهی را ردیف کنند که خودشان بتوانند حداقل دوساعت بدون خستگی مشغول به بافت باشن ! بعد در اختیار بافنده قرار بدهند ! بافنده ها باید بتوانند ابزار کارشان در دسترس داشته باشن و حتی درحین بافت تکیه دهند که خیلی عالی میشود ولی چون از ابتداء همیشه مورد کاراجباری بوده اند و می بایست به خاطر اندک درآمد تابع جبر زمانه باشن ! مثل رفو گرهای فرش که همیشه از دید مردم پنهان بوده و در زیر زمین یا انباری یا بالکن یا پستوه مشغول بکار باشن ! یا دیگه بهترین وضعیتشان در یک اتاق با یک مهتابی این جبر زمانه را تحمل کنند تا پیش خانواده هایشان سر افکنده نباشن !
و حال زمان چله کشی میرسد که باید چله کشی (چله دوانی که مبحث خودش را دارد و معمولا کار بافنده ها نمیباشد ) را حتما در یک زمان و سریع انجام شود و با کشش یکسان ! که در صورتی که یکسان نباشد بافنده ها مجبور خواهند بود که با مشکلات آن مثل مداد یا قند ویا …. چیزی در زیر چله ها بگذارند تا آن چله یکدست شود
ما در حال حاضر دو سبک بافت بطور کلی داریم یکی فرش بافی و دیگری تابلو بافی ! که من به هردو اشاره خواهم کرد
اول تابلو فرش را که الان خیلی ها در گیرش هستند و متاسفانه اکثر تابلوها با مشکل و یا ایرادی داشته است ! اولین کار و پیشنهاد من که از دید یک خریدار می باشد اینست که خریدار دوست دارد تابلو فرش خوبی بخرد که تصویر زیبا داشته باشد و به پشت فرش خیلی اهمیت نمیدهند شاید درحین فروش به آن ایراد بگیرن که بافت پشتش خوب نیست و فلان . فلان … برایش دربیاورند که ارزانتر بخرند !!! ولی در موقع فروش می گویند که تابلو رخش مهم است و دیگر هیچ ! حتی دیده شد که تابلوفرش ۴۰ رجی را بجای ۵۰ و .. می فروشن !
ولی خوب تولید کننده ها و بافنده ها باید به این مسائل توجه کنند که سرمایه گذاری کرده و میخواهند سود خوبی کنند و بهتر است به این شکل بگویم که اگر شما فرش تمام ابریشم زر ونیم کار کنید و بافت ایراد داشته باشد !!! حال شما هی بگویید این فرش تمام ابریشم و کلی پول و هزینه شده و بافنده پدرش در آمده تا توانسته اینرو ببافه ! !!
پس برای جلوگیری از این مسئله ابتدا تولید کننده ها و تابلوباف ها دقت کنند: سمت چپ و راست تابلو را علاوه بر گره های خود تابلو ، می بایست بین ۱۰ تا ۲۰ گره هر طرف اضافه و چله کشی قرار بدهید و انجام شود به اصطلاح گلیم سوف یا کناره های تابلویتان باید باشد و در هر طرف به اندازه پنج یا شش سانت یا سه انگشت یا چهار انگشت سرپودی را که رد می کنید بیرون بماند
و حال شما می پرسید که برای چه ؟
دو علت دارد ۱- اگر زمانی که بافنده در حین بافت حواسش به کناره ها نبوده و همانند شیرازه پیچی که در حین بافت انجام میدهد ، به یک باره نگاه می کند و می بیند که در قسمت انتهای تابلوفرشی که کلی زحمت کشیده جمع شده است ! و کلی افسوس میخورد بعد از این همه وقت ! نتیجه کارش بیهوده و جز کلی حرف که باید بشنود و نیز متضرر هم خواهد شد ولی این اضافه پودها که از اطراف بیرون گذاشته شده است میتواند به داد بافنده برسد و کجی و جمع شدگی کار را اصلاح کند
و در آخر هم دورتا دور تابلوفرش را دوگره میتواند بزند که مستحکم باشد
خوب کجابودید در قسمت گلیم اضافه که در کناره گذاشته شد مشکلی به وجود می آید که چون در قسمتی که نقشه هست و بافت دارد که هیچ ! ولی در قسمتی که ما تعدادی گره به نقشه اصلی اضافه کرده ایم یعنی گلیم گذاشته ایم چون گره ندارد ما با مشکل نشست تار و پود روبرو خواهیم شد که حال این قسمت رو به دو روش می توانیم انجام دهیم ۱- بعد از عبور القاچ و پود نازک می تواینم از تکنیک گلیم ورنی یا زنجیره یکطرفه استفاده کنیم ! تا از نشست جلو گیری کند
و حسن بعدی این گلیم برای زدن قاب مناسب و قابساز با خیال راحت تابلوفرش را قاب میکند بدون آنکه به فرش صدمه برسد یا نصفی از فرش در قاب برود که این خود تابلوفرش را زشت میکند مثلا می بینید در تابلوفرشی که نمای تصویر وجود دارد نصفی از پای تصویر داخل قاب مانده است و مشخص نیست ! و یا نصفی از ان یکاد در داخل قاب مانده است
و حال من چند تصویر میفرستم گه گویا مطالب بالا باشد ”
در قسمتی که دور پیچ نیست را می توانید از نخ پود نازک بصورت حصیر رفت و برگشت استفاده کنید و انجام دهید که دیواره انتهایی آن پلمپ باشد و باز نشود و در فرش های زیر پایی نیز میشود هم ا
ین کار رو انجام داد با کمی تغییر در تعداد چله ها ، که تولید کننده ها با این مشکل بیشتر روبرو هستند و اکثرا کارشان در قسمت بالا جمع میشود بجای در حین کار شیرازه پیچی انجام شود که کار بافنده را سخت می کند و آنهم شیرازه ای که فقط دور چله ها پیچیده شد و تنها نگهدارنده شان پود نازک می باشد بعضا قالیشورها می ببنند که با توجه به شیرازه پیچی ها ، بازهم در هنگام کشش یا شور شیرازه ها در رفته و خراب میشوند ولی اگر بصور ت اصولی این کار انجام شود دیر این مشکل برطرف خواهد شد
و حال من چند تصویر میفرستم گه گویا مطالب بالا باشد ”
دراین قسمت شما دور پیچی را می بینید که بعداز چند ردیف باف زده شده است که بعلت نداشتن نشست زیاد چند در میان زده شده است
دراین قسمت شما قسمتی را که گلیم سوف زده شده را مشاهده میکنید و نشستی که کرده را می بیند و در قسمت بالا بعداز آموزش جبران کرده تا دیواره هم صاف و هم محکم شوند که درحین شور یا قاب صدمه نبینند
در قسمتی که دور پیچ نیست را می توانید از نخ پود نازک بصورت حصیر رفت و برگشت استفاده کنید و انجام دهید که دیواره انتهایی آن پلمپ باشد و باز نشود
و حال اگر مایل بودید که زمانی در قسمت بالا به مشکل برخوردید و جمع شدگی پیدا شد را از چه طریقی میتوانید درست و مثل اولش کنید در صورت تمایل به جناب استاد احراری بفرمایید تا مقدمات آن را نیز انجام بدهیم البته این کار تخصص رفو گرهای عزیز می باشد .
و در فرش های زیر پایی نیز میشود هم این کار رو انجام داد با کمی تغییر در تعداد چله ها ، که تولید کننده ها با این مشکل بیشتر روبرو هستند و اکثرا کارشان در قسمت بالا جمع میشود بجای در حین کار شیرازه پیچی انجام شود که کار بافنده را سخت می کند و آنهم شیرازه ای که فقط دور چله ها پیچیده شد و تنها نگهدارنده شان پود نازک می باشد بعضا قالیشورها می ببنند که با توجه به شیرازه پیچی ها ، بازهم در هنگام کشش یا شور شیرازه ها در رفته و خراب میشوند ولی اگر بصور ت اصولی این کار انجام شود دیر این مشکل برطرف خواهد شد
